تبلچر چیست ؟ | آموزش خواندن تبلچر به زبان ساده
تبلچر چیست ؟ | آموزش خواندن تبلچر به زبان ساده
در این مقاله، قصد داریم به سؤال «تبلچر چیست؟» پاسخ دهیم. آموزش خواندن تبلچر به زبان ساده را طوری ارائه کنیم که برای تازه‌کارها قابل فهم باشد. با موسیقی وحدتی همراه باشید.
مقدمه
اگر شما تازه می‌خواهید گیتار یا ساز پوستی دیگری را یاد بگیرید، احتمالاً با نت موسیقی برخورد کرده‌اید و شنیده‌اید که «تبلچر» هم راهی ساده‌تر برای نواختن برخی قطعات است. در عمل، تبلچر یک نوع نمایشگر گرافیکی است که به شما می‌گوید چه سازی، روی چه سیم و فرت باید انگشت بگذارید — بدون نیاز به خواندن نت کلاسیک. در ادامه با همه‌ی جزئیات آشنا می‌شویم.
تبلچر چیست؟
تبلچر (tab / tablature) یعنی نوشتاری که نشان می‌دهد انگشتان شما روی کدام سیم و فرت کدام قطعه را اجرا کنند، نه اینکه دقیقاً ارتفاع نت یا ارزش زمانی آن نکته را نشان دهد.
برخلاف نت‌نویسی معمولی که خطوط حامل (Staff) و کلیدها دارد، در تبلچر نحوه‌ی اجرا و مکان انگشت‌ها اهمیت دارد.
این روش برای سازهایی که صفحه‌ی فرت دارند (مثل گیتار، بیس، بانجو، یوکللی و غیره) بسیار محبوب است.
در زبان انگلیسی نیز «tablature» یا اختصار «tab» گفته می‌شود.
تبلچر در دوره‌های گذشته نیز، به صورتی در موسیقی رنسانس و باروک استفاده می‌شد (مثلاً برای لوت).
ساختار و اجزای تبلچر
برای اینکه بتوانید به راحتی خواندن تبلچر را یاد بگیرید، باید اجزای آن را بشناسید:
| قسمت | مفهوم | توضیح |
|---|---|---|
| خطوط افقی | سیم‌ها | هر خط افقی نمایانگر یکی از سیم‌های ساز است. در گیتار ۶ سیم داریم (معمولاً سیم بم در پایین، سیم بم‌تر، … سیم زیر در بالا) |
| عدد روی خط | فرت | عدد نشان می‌دهد انگشت باید روی کدام فرت سیم قرار بگیرد |
| عددهای عمودی هم‌تراز | آکورد | اگر چند عدد دقیقاً روی هم قرار گیرند، یعنی آن نت‌ها به‌طور همزمان اجرا شوند (آکورد) |
| علائم مخصوص تکنیک‌ها | اسلاید، همر-آن، پول اُف و غیره | مثلاً “/” یا “\” برای اسلاید، “h” برای hammer-on، “p” برای pull-off، “b” یا “^” برای Bend و مانند آن |
مثال ساده از تبلچر گیتار
e|---0---2---3---|
B|---1---3---0---|
G|---0---2---0---|
D|---2---0---0---|
A|---3-------2---|
E|-----------3---|
در این مثال، شما مثلاً روی سیم e (بالا) فرت ۰، بعد روی سیم B فرت ۱ و … اجرا می‌کنید.
چطور تبلچر را بخوانیم — قدم به قدم
برای درک بهتر، از مراحل زیر شروع کنید:
شناخت سیم‌ها و ترتیب آن‌ها
سیم بالا (معمولاً سیم e یا سیم کوچک) در بالای تبلچر و سیم پایین (سیم بم) در پایین آن قرار دارد.خواندن اعداد روی خطوط
عدد مثلاً «۳» یعنی انگشت را روی فرت سوم همان سیم قرار دهی. عدد «۰» یعنی سیم را باز بزنیم (بدون فشردن فرت).پخش نت‌ها از چپ به راست
خواندن تبلچر همیشه از چپ به راست است، مانند خواندن یک متن.تشخیص آکوردها
اگر چند عدد دقیقاً روی هم قرار گرفته باشند، آن‌ها را همزمان اجرا کنید.خواندن علائم تکنیکی
اسلاید ( / یا \ ): از فرت پایین‌تر به فرت بالاتر یا بالعکس برو
Hammer-on (h): بدون دوباره زدن سیم، انگشت را روی فرت جدید فشار ده
Pull-off (p): انگشت را از سیم بردار تا نت پایین‌تر صدا دهد
Bend (b یا ^): کشش سیم به بالا یا پایین برای تغییر صدا
Vibrato (~): لرزش سیم برای نوسان صدا
زمان و ریتم
یکی از ضعف‌های تبلچر این است که معمولاً زمان دقیق نت‌ها را نشان نمی‌دهد؛ پس باید از ضبط آهنگ، شنیدن قطعه یا همراهی با نت استاندارد، ریتم دقیق را بفهمید.
مزایا و معایب تبلچر
مزایا
یادگیری سریع‌تر برای مبتدیان: چون نیاز به دانستن کامل نت‌نویسی کلاسیک نیست.
نمایش مستقیماً محل انگشت‌گذاری: خیلی سریع می‌فهمی کجا باید انگشت بزاری.
عمومی و رایج در اینترنت: بسیاری از آهنگ‌ها در اینترنت با تبلچر منتشر می‌شوند.
معایب
نبود اطلاعات زمانی دقیق: تبلچر معمولاً مشخص نمی‌کند چقدر باید نگه داشته شود.
عدم پوشش کامل تکنیک‌ها: برخی تکنیک‌ها در تبلچر ساده نمی‌شوند.
وابستگی: برای درک ریتم دقیق، گاهی باید قطعه صوتی را گوش دهید.
نتیجه گیری نهایی
هنرآموزان و علاقه مندان به هنر باید بدانند که در نهایت تبلچر بخشی از موسیقی است و اصل موسیقی شامل بخش های دیگری مثل گام نوازی، تکنیک های نوازندگی، تقویت گوش موسیقایی، خواندن نت ها و … است و تبلچر بخش کوچک اما مهمی است که شما باید آن را بدانید. امیدواریم که در پاسخ به سوال تبلچر چیست، راهنمایی لازم را انجام داده باشیم.